امیرالمومنین(ع) باخوارج در منتهی درجهٌ ازادی ودموکراسی رفتارکرد.اوخیفه است وانهارعیتش؛هرگونه اعمال سیاسی برایش مقدوربودامااو زندانشان نکرد،وشلاقشان نزد وحتی سهمیهٌ انان راازبیت المال قطع نکردبه انهانیزهمچون سایر افراد مینگریست.این مطلب درتاریخ زندگی علی(ع)عجیب نیست اماچیزی است که دردنیاکمترنمونه دارد.انهادرهمه جا دراظهارعقیده ازاد بودندوحضرت خودش واصحابش باعقیده ازاد باانان روبرو میشدندوصحبت می کردند،طرفین استدلال میکردند،استدلال یکدیگر را جواب میگفتند.    

شاید این مقدار ازادی دردنیا بی سابقه باشدکه حکومتی بامخالفین خودتااین درجه بادموکراسی رفتار کرده باشند.می امدند درمسجد وسخنرانی وخطبه علی(ع)پارازیت ایجاد میکردند.روزی امیر المومنین(ع)برمنبر بود.مردی امد وسوال کرد.علی (بالبدیهه)جواب گفت.یکی ازخارجیها ازبین مردم فریادزد:((قاتَلَهُ اللٌهُ مااَفقشهَهُ))(خدااورابگشداین چقدردانشمنداست.)دیگران خواستند معترضش شوندامام علی(ع)فرمودندرهایش کنید.اوبه من تنهافحش داد.خوارج درنمازجماعت به علی(ع)اقتدانمیکردندزیرااوراکافرمیپنداشتند.به مسجد می امدندوباعلی(ع)نمازنمیگزاردندواحیاناًاورامی ازردند.علی
(ع)روزی به نماز ایستاده ومردم نیزبه اواقتداکرده اند.یکی ازخوارج به نام(ابن الکَوٌاء)فریادش بلندشدوایه ای رابه عنوان کنایه به علی(ع)بلندخواند:(وَلقَداَوحِیَ اِلَیکَ وَاِلَی الٌذینَ مِن قَبلِکَ لَئن اَشرَکتَ لَیَحبَطَنٌ عَمَلُکَ وَ لَتَکونَنٌ مِنَ الخاسِرینَ)(زمر،65)این ایه خطاب به پیغمبراست که به تووهمچنین  پیغمبران قبل ازتووحی شد که اگرمشرک شوی اعمال ازبین می رودواززیانکاران خواهی بود.ابن الکوٌاءبا خواندن این ایه خواست به علی(ع)گوشه بزندکه سوابق تورادر اسلام میدانم،اول مسلمان هستی،پیغمبرتورابه برادری انتخاب کرد،درلیلة المبیت فداکاری درخشانی کردی ودربسترپیغمبرخفتی،خودت راطعمه شمشیرقراردادی وبالاخره خدمات توبه اسلام قابل انکارنیست،اماخدابهپیغمبرش گفته اگرمشرک بشوی اعمالت به هدرمیرود،وچون تواکنون کافرشدی اعمال گذشته رابه هدردادی.   علی(ع)درمقابل  چه کرد؟تاصدای اوبه قران بلندشد،سکوت کردتاایه رابه اخررساند،علی(ع)نمازرا ادامه داد.باز ابن الکوٌاء ایه راتکرارکردوبلافاصله علی(ع)سکوت نمود.علی(ع)سکوت می کردچون دستورقران است که:((اِذاقُرِیٌ القرانُ فاستَمِعوالَهُ وَاَنصِتوا))(هنگامی که قران خوانده می شود گوش فرادهیدوخاموش شوید.(اعراف،204)وبه همین دلیل است که وقتی امام جماعت مشغول قرائت است مأمومین بایدساکت باشندوگوش کنند:((فَاصبِراَنٌ وعدَاللهِ حقٌ وَلایَستَخِفٌنٌکَ الٌذینَ لایوقنونَ.))(صبرکن،وعدءخداحق است وفراخواهدرسید.این مردم بی ایمان ویقین،توراتکان ندهند وسبکبارت نکنند.)(روم،60)دیگراعتنانکردوبه نمازخودادامه داد.  منابع:شرح ابن ابی حدید.ج 2،صفحه 311.کتاب شهیدمتفکراستادمطهری(ره)جاذبه ودافعه علی(ع).